هر سال با اعلام نتایج نهایی آزمون سراسری، تعداد قابل توجهی از داوطلبان در مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌هایی پذیرفته می‌شوند که از محل سکونتشان فاصله دارد و باید در خوابگاه‌های دانشجویی ساکن شوند و یا با تعدادی دیگر از دانشجویان، خانه دانشجویی بگیرند.
این دسته از جوانان باید بدانند که زندگی در خوابگاه یا در کنار تعداد دیگری از دانشجویان در خانه شخصی، با زندگی در کنار خانواده، متفاوت است و مسایل بسیاری را باید در نظر گرفت.
چه انتظاری از هم اتاقی‌هایمان داریم
بهتر است که از همان ابتدا با عده‌ای که قرار است هم اتاق شوید، راجع به آنچه مایلید رعایت شود، صحبت کنید و به یک توافق جمعی برسید. هنگام گفت‌وگو با آنها، نظر واقعی خود را بیان کنید و رودربایستی نداشته باشید و در ضمن از تحمیل عقاید خود به دیگران بپرهیزید و پذیرای نظرجمع باشید. در این گفت‌وگوی ابتدایی، حتماً درباره نحوه نظافت اتاق، برنامه غذایی و وظیفه افراد در تهیه آن، شست و شوی ظروف، دربارۀ مایحتاج ضروری و زمان خاموش کردن چراغ‌ها در شب و رعایت سکوت شبانه و ... صحبت کنید. خوب است که درباره ساعت دعوت از مهمان و مدت اقامت او در اتاق نیز در جلسه اول یا در جلسات آتی، با دیگر هم اتاقی‌ها صحبت شود تا در حد امکان از دلخوری و ناراحتی افراد حاضر در یک اتاق، جلوگیری شود.
حفظ حریم خصوصی افراد
هر انسانی به فضای خصوصی نیاز دارد. این فضا در زندگی خوابگاهی، اکثراً کمد شخصی یا فضای تخت و زیر آن است. در این زمینه نیز خوب است که با هم اتاقی‌های خود صحبت کنید و اعلام کنید که آیا مایلید فضای شخصی‌تان حفظ شود یا خیر؛ برای مثال، آیا آنها اجازه دارند که به کتاب‌های شما بدون اجازه‌تان دست بزنند؟ آیا اجازه دارند که در کمد شما را باز کنند و ظرف یا لوازم تحریر مورد نیاز خودشان را از کمدتان بردارند؟
آیا وقتی که روی تخت خود نشسته‌اید و غرق مطالعه یک کتاب هستید یا در فکر فرو رفته‌اید، تمایل دارید که هم اتاقی‌تان به کنار شما بیاید و با شما صحبت کند و شما را از آن فضا بیرون بیاورد؟
پذیرای تفاوت‌ها باشید
شما در یک اتاق با حداقل سه دانشجوی دیگر هم اتاق می‌شوید و گاهی امکان دارد که در یک اتاق بزرگ یا سالن با هفت دانشجو یا تعداد بیشتری هم اتاق شوید. هر یک از دانشجویان، از یک شهر و یک خانواده متفاوت، با فرهنگ‌ها، هنجارها، اعتقادات و سلایق متفاوتی در جمع حضور دارند. در عمل می بینیم که حتی دو فرزند که در یک خانواده بزرگ شده‌اند، روحیات و علایق متفاوتی دارند، چه رسد به حاضران در یک خوابگاه، که تفاوت‌های بسیاری با همدیگر دارند؛ پس لازم است که تا حدود زیادی فردی منعطف باشید و بپذیرید که قرار نیست هم اتاقی‌های شما طبق دیدگاه‌ها و نظرات شما (هر چند که به نظر شما کاملاً درست باشد) عمل کنند.
بی‌شک، یکی از فواید زندگی در خوابگاه، این است که شما را به‌تدریج منعطف خواهد کرد و با این تجربه می‌توانید در محیط کاری آینده خود، به دلیل سازگاری اجتماعی‌تان، فردی توانمند و مثمر ثمر باشید.
توانایی گوش کردن به حرف دیگران
حتماً شما هم با افرادی مواجه شده‌اید که حوصله شنیدن صحبت‌های طرف مقابل را ندارند و حتی وقتی طرف مقابلشان صحبت می‌کند، صدایشان را بلندتر می‌کنند که صدای آنها به گوش برسد. چنین افرادی، هم اتاقی یا همنشین خوبی برای دیگران نیستند. سعی کنید که به عنوان یک هم اتاقی، فردی شنوا باشید و به حرف‌های هم اتاقی‌هایتان (حتی اگر به نظرتان هم غیرمنطقی می‌رسد) گوش کنید. مطمین باشید که گوش کردن به حرف هم اتاقی‌هایتان به معنای تایید سخنان آنها و پذیرش آن نیست، بلکه بیانگر آن است که شما حس آنها را درک می‌کنید و خواسته‌ها یا نظرات این افراد را متوجه شده‌اید. بسیاری از اوقات، وقتی فردی صحبت می‌کند، نمی‌خواهد نصیحت بشنود یا سخنانش نقد شود، بلکه فقط مایل است آنچه را که در ذهنش می‌گذرد، با صدای بلند برای کسی بیان کند و او شنوای صحبت‌هایش باشد؛ در واقع، بسیاری از مواقع، وقتی فردی نظرات یا احساساتش را بیان کرد، خودش به اشتباهش پی می‌برد یا به آرامشی که نیاز دارد، دست می‌یابد.
همدلی به جای قضاوت کردن
قضاوت کردن، به نوبه خود رفتار بدی نیست، بلکه یکی از فرآیندهای عالی ذهن انسان محسوب می‌شود؛ اما هنگامی‌که قضاوت به طور عجولانه و بدون تفکر کافی صورت بگیرد، می‌تواند پیامدهای ناخوشایندی برای فرد داشته باشد؛ چرا که افراد بر اساس قضاوت‌های خود در زندگی دست به عمل می‌زنند.
بسیاری از قضاوت‌های زود هنگام، با برچسب زدن به دیگران همراه است؛ برای مثال، هنگامی که ما با فردی برخورد می‌کنیم که وظایفش را به خوبی انجام نداده است، ممکن است که به او برچسب «بی‌مسؤولیت» بزنیم. این برچسب‌ها معمولاً نشان دهنده قضاوت‌های زود هنگام ما هستند؛ چرا که ما با قرار گرفتن در یک شرایط جزیی، نسبتی کلی به یک فرد می‌دهیم. این مساله نشان می‌دهد که نتوانسته‌ایم ارزیابی درستی از موقعیت وی به عمل بیاوریم و علت رفتار اشتباه او را به درستی بررسی کنیم.
برای اینکه بتوانید دست از زود قضاوت کردن بردارید، تلاش کنید تا استفاده از برچسب‌ها را کنار بگذارید و با ذهنیت بی‌طرف‌تری در چالش‌ها و موقعیت‌های دشوار، با دیگران برخورد کنید. همچنین تلاش کنید که توانایی دیدن مسایل را از پشت چشمان طرف مقابل داشته باشید. انجام این امر، صرفاً از طریق توجه و گوش کردن به حرف‌های طرف مقابل امکان پذیر است.
توجه داشته باشید که درک احساسات دیگران و ابراز همدلی، دوست داشتن و صمیمیت متقابل را تقویت می‌کند.
انتقادپذیر باشید
هر کسی دوست دارد که رفتار و گفتارش مورد قبول همگان باشد و دیگران او را برای آنچه که هست و انجام می‌دهد، گرامی بدارند؛ اما واقعیت این‌گونه است که اگر تا دیروز در خانواده خود تحسین می‌شدید و افکار و رفتارتان مورد پذیرش خانواده یا حتی اقوامتان بود، قرار نیست که در جمع هم اتاقی‌هایتان نیز همین شرایط را داشته باشید، و ممکن است که گفتار یا ذهنیتی که تا دیروز در جمع خانواده از آن استقبال می‌شد یا حداقل کسی به آن اعتراضی نداشت، در خوابگاه مورد انتقاد قرار گیرد. در چنین مواقعی، از حالت تدافعی بپرهیزید و به جای آنکه خود را مبرّا از اشتباه بدانید و دیگران را مقصر بخوانید، از فرد یا افراد انتقاد کننده بخواهید که انتقاد خود را بیشتر توضیح دهند و سؤال‌هایی را برای پی بردن به انتقاداتشان طرح کنید. توجه داشته باشید که شما هر قدر باهوش باشید و با رتبه‌ای خوب نیز در دانشگاه پذیرفته شده باشید، در برج عاج قرار ندارید و نباید انتظار داشته باشید که همه شما را قبول داشته باشند !
سازنده انتقاد کنید
معمولاً افراد با شنیدن واژه انتقاد، خاطرات تلخی برایشان تداعی می‌شود و در برابر هرگونه انتقادی که از آنها می‌شود، حالت تهاجمی به خود می‌گیرند و مقاومت می‌کنند؛ اما اگر شیوه انتقاد سازنده را بدانیم، می‌توانیم در صورت لزوم انتقاد کنیم و شاهد نتایج مثبت آن نیز باشیم.
انتقاد در میان جمع، معمولاً به ایجاد احساس حقارت یا شرمندگی فرد می‌انجامد؛ ضمن آنکه چنین انتقادهایی، در بیشتر مواقع، موجب رنجش خاطر افراد می‌شود. سعی کنید که اگر انتقاد سازنده‌ای دارید، در جای خلوت و تنها با حضور خود فرد انجام دهید.
هنگام انتقاد کردن، به جای گفتن جملاتی مانند: «لطفاً این کار را نکن، من از آن متنفرم»، بگویید: «به نظرم اگر این‌گونه رفتار می‌کردی، بهتر بود.»
انتقاد کردن با این جملات، برای فرد بسیار خوشایندتر است و بهتر هم از سوی او پذیرفته می‌شود؛ زیرا در این شیوه، شما به صورت کاملاً شفاف، رفتاری را که دوست دارید، بیان می‌کنید و در واقع یک راه حل یا گزینه پیشنهادی مطلوب را برای تغییر آن ارایه می‌دهید.
منبع: پیک سنجش
