درخواست اخیر مدیر یک مدرسه از مادر یک دانش‌آموز برای تمیز کردن کلاس‌های درس، واکنش‌های زیادی در فضای مجازی به همراه داشت و در نهایت منجر به برکناری او شد.
ماجرا از این قرار بود که مادر دانش‌آموز به دلیل نداشتن توانایی مالی از مدیر مدرسه خواسته بود تا برای هزینه لباس فرم تخفیف قائل شود. مدیر مدرسه در نامه‌ای خواستار ارائه لباس فرم به قیمت ارزانتر شد، اما به جای آن از مادر دانش‌آموز خواست که به سرایدار مدرسه در تمیز کردن کلاس کمک کند.
مشارکت والدین در ابتدایی‌ترین سطح
با این حال در کنار درست یا غلط بودن، قانونی یا غیرقانونی بودن این اقدام مدیر مدرسه مذکور، سؤالی است که در زمینه سطوح مشارکت والدین در مدارس مطرح می‌شود: چرا مدیران مدارس سطح مشارکت والدین را به کمک‌های مالی و درخواست‌های ابتدایی مانند تمیز کردن کلاس‌ها تقلیل داده‌اند؟!
این رویکرد به بی‌احترامی به والدینی منجر می‌شود که فرزندان خود را در مدارس دولتی عادی ثبت‌نام کرده‌اند و این تصور را در ذهن آنها ایجاد می‌کند که اگر پول تأمین هزینه‌های مدرسه را نداشته باشید، باید بیایید و در مدرسه کار کنید!
درخواست وزرا از والدین برای مشارکت
در حالی که مسئولان وزارت آموزش و پرورش به ویژه وزرا از خانواده‌ها درخواست می‌کنند که در امور آموزشی و تربیتی فرزندان خود مشارکت فعال داشته باشند، واقعیت‌های میدانی حاکی از آن است که این مشارکت به شکل‌های محدودی از جمله کمک‌های مالی و فعالیت‌های محدود انجمن اولیا و مربیان محدود شده است. این انجمن که باید رابط بین خواسته‌های والدین و مدیران باشند، متأسفانه به ابزاری برای جمع‌آوری کمک‌های مالی تبدیل شده است.
مشارکت والدین می‌تواند ابعاد گسترده‌تری داشته باشد، از جمله مشارکت در تصمیم‌گیری امور جاری مدرسه، نظارت بر مسائل مالی مدرسه، پیگیری مشکلات فنی مدرسه، تجهیز ورزشی، بهداشتی و خدماتی مدرسه، کمک در برنامه‌ریزی امور اردویی و تربیتی، همکاری در امور معاونین انضباطی، ارتقای سطح علمی دانش‌آموزان ضعیف و کمک به حل مشکلات مدرسه از طریق مهارت و توانمندی والدین به عنوان مثال استفاده از کمک پدر برقکار برای سیستم سیم کشی مدرسه و...
معضل نبود خدمتگزار و سرایدار مدرسه
با این حال متأسفانه بسیاری از مدیران مدارس، مشارکت والدین را به ابتدایی‌ترین سطح خود تقلیل داده و تنها بر روی درخواست‌های مالی و کمک به نظافت کلاس‌ها تمرکز می‌کنند. اگر چه هم اکنون بسیاری از مدارس سرایدار و خدمتگزار ندارند و مدیران از این حیث با چالش‌های بسیاری مواجه هستند که وضعیت نظافت مدارس به ویژه سرویس بهداشتی را تحت الشعاع قرار داده است و حتی در مواردی والدین ناچار می شوند برای نظافت اقدام کنند اما این سؤال مطرح است که مدیران مدارس چرا از مشارکت ابتدایی‌ترین سطح آن را می‌پذیرند.
مقاومت در برابر مشارکت والدین
هم‌اکنون بیشتر والدین دارای تحصیلات دانشگاهی و جایگاه اجتماعی هستند بنابراین مدارس می‌توانند از توانمندی و حتی همفکری آنها برای اداره امور مدرسه و برنامه‌ریزی‌ها استفاده کنند اما در اکثر مواقع نه تنها اقدام مناسبی برای استفاده از این ظرفیت صورت نمی‌گیرد و در برخی موارد مدیر مدرسه اصلی‌ترین عامل عدم مشارکت والدین محسوب می‌شود.
این وضعیت سؤالاتی جدی درباره مدیریت مدارس را مطرح می‌کند: چرا مدیران از پذیرش مشارکت والدین در سطوح بالاتر خودداری می‌کنند و حتی برخی والدین به دلیل ترس از تبعات احتمالی که دامنگیر فرزندشان در مدرسه خواهد شد، جرأت نقد عملکرد مدیر، معاونان و معلمان مدرسه را ندارند.
برای پیشبرد کیفیت آموزش و پرورش، نیاز است که والدین و مدیران در سطوح مختلف با یکدیگر همکاری کنند و زمینه‌های مشارکت‌های عمیق‌تری را فراهم آورند.
منبع: خبرگزاری تسنیم
