فرزندپروری مسئولیتی فرایِ تغذیه، پوشاک و تحصیل است و شامل آموزش مهارتهای مهم زندگی برای آماده‌سازی فرزند برای ورود به دنیای بزرگسالی می‌شود. در ادامه 17 مورد از این مهارتهای مهم را میخوانید .
آموزش مهارتهای زندگی به کودکان برای پرورش حس مسئولیت‌پذیری در آنها چیزی نیست که در عرض یک روز یا یک هفته به اتمام برسد. این هدف والا مستلزم صرف زمان، تلاش و ثبات در آموزش این مهارت‌ها در تمام دوران کودکیست. چه بهتر که این آموزش‌ها را از سنین بسیار پایین شروع کنید و رفته رفته با افزایش سن فرزندتان مهارتهای زندگی را به او بیاموزید.
هرقدر مهارتهای بیشتری را به فرزندتان بیاموزید کمک بیشتری به تحویل یک بزرگسال مسئولیت‌پذیر به جامعه کرده‌اید. آموزش مجموع این مهارت‌ها فرایندی است که سال‌ها طول می‌کشد و نیازمند ازخودگذشتگی شماست. در ادامه‌ی این مطلب درباره‌ی 17 مهارتی میخوانید که فرزند شما قبل از بزرگسالی باید آنها را آموخته باشد.
مهارت آشپزی
هر فرزندی قبل از ترک خانه به عنوان یک بزرگسال باید مهارت آشپزی را آموخته باشد. اگر فرزند شما مهارت آشپزی را یاد نگرفته باشد، ناچار است پول زیادی را صرف غذای غیرخانگی کند که احتمال سالم نبودن آن زیاد است.
می‌توانید از سنین پایین به کودک اجازه دهید در مخلوط کردن مواد غذایی یا اندازهگیری مواد به شما کمک کند. بعد از بالغ شدن فرزندتان می‌توانید روش‌های پیچیده‌تر آشپزی را به او آموزش دهید.
زمانی که فرزند شما می‌خواهد خانه را ترک کند، باید نحوه‌ی استفاده از اجاق گاز و فر را یاد گرفته باشد و از خواندن دستور تهیه‌ی غذاها و اجرای دستورات آنها عاجز نباشد. وقتی می‌خواهید از روی یک دستور تهیه‌ی غذا آشپزی کنید فرزندتان را وارد این پروسه کنید تا بیاموزد چگونه دستورالعمل‌های آشپزی را اجرا کند. حین انجام این کار می‌توانید واژگان و اصطلاحات خاص آشپزی و نحوه‌ی کار کردن با ابزار اندازهگیری و وسایل آشپزی را به او یاد بدهید.
آموزش آشپزی باید بخشی از سفر کودک به بزرگسالی باشد و بهترین راهِ یادگیری این مهارت اینست که به صورت هفتگی از آنها بخواهید در تهیه‌ی یک وعده‌‌ی غذایی به شما کمک کنند. هربار که این کار را می‌کنید سعی کنید با حوصله درباره‌ی غذایی که می‌پزید توضیح دهید تا آنها هر بار در آشپزخانه چیز جدیدی بیاموزند.
مهارت کار با ماشین لباسشویی
قبل از اینکه بچه‌ها خانه را ترک کنند به مهارتِ استفاده از ماشین لباسشویی و خشک‌کن نیاز دارند. علاوه بر این، روش درستِ تا کردن و نظم دادن به لباس‌های شسته‌شده را هم به آنها یاد بدهید. بهترین راه آموزش این مهارت‌ها اینست که از فرزندتان بخواهید در کنار شما و با راهنمایی شما لباس‌های خودش را تا کند و در جای خودشان قرار دهد. شستن لباس‌های شخصی با ماشین‌لباسشویی و تا کردن و مرتب‌سازی آنها را به یک کار عادی برای فرزندتان تبدیل کنید.
مهارت مالی
کودکان باید نحوه‌ی مدیریت پول را یاد بگیرند تا در بزرگسالی بتوانند مسئولیت‌های مالی‌شان را عاقلانه انجام دهند. برخی بچه‌ها اهل پس‌انداز و برخی دیگر اهل خرج کردن هستند، این شما هستید که باید تعادل را به آنها بیاموزید.
مهارت خوش و بش
خوش و بش کردن (یا گپ زدن) یکی از مهارتهای ضروری زندگیست. اگر فرزند شما هنر خوش و بش کردن را یاد نگرفته باشد در آینده چگونه می‌تواند در یک مصاحبه‌ی شغلی موفق شود؟ این مهارت پایه و اساس مهارتهای اجتماعی است. فرزند شما نیاز دارد نحوه‌ی شروع گفتگو با افراد مختلف را یاد بگیرد تا بتواند روابط دوستانه و اجتماعی خودش را در بزرگسالی گسترش دهد. داشتن این مهارت سبب ایجاد اعتماد به نفس اجتماعی خواهد شد.
مهارت تایپ
بچه‌ها همیشه از توانایی تایپ بزرگسالان شگفت‌زده می‌شوند. فرقی نمی‌کند آنها به عنوان بزرگسال وارد نیروی کار شوند یا به دانشگاه بروند، به مهارت تایپ کردن نیاز دارند. در دنیای دیجیتالی شده‌ی امروز مهارت تایپ کردن و استفاده از کیبورد به اندازه‌ی توانایی صحبت کردن به زبانِ جایی که در آن زندگی می‌کنیم اهمیت دارد.
تقریباً در هر شغلی یک بخش دیجیتال وجود دارد بنابراین توانایی استفاده از ابزار دیجیتالی و تایپ ضروریست. توانایی استفاده از لپ‌تاپ و گوشی‌های هوشمند هم بسیار مهم است، اما بچه‌ها این مهارت‌ها را بسیار طبیعی‌‌تر از توانایی تایپ کردن یاد می‌گیرند. کودکان از دوران پیش‌دبستانی می‌توانند کار کردن با آی‌پد یا تبلت را با کمترین راهنمایی و در مواقعی بدون هیچ راهنمایی یاد بگیرند. پس به بچه‌ها از سنین پایین مهارتهای کار با ابزار دیجیتال و تایپ را بیاموزید تا مسیر موفقیت‌های شغلی آنها در آینده هموار شود.
مهارت هدف‌گذاری
اگر می‌خواهید فرزندی تربیت کنید که در آینده بزرگسالِ وظیفه‌شناسی شود باید نحوه‌ی هدف‌گذاری و رسیدن به اهداف را به او بیاموزید. این آموزش‌ها به این معنا نیست که فرزندتان را وادار کنید در 12 سالگی اهداف زندگی‌اش را تعیین کند، بلکه به این معناست که متناسب با سن کودک هدف‌گذاری کوتاه‌مدت و بلندمدت را به او آموزش دهید.
مهارت سالم نگهداشتن بدن
احساس مسئولیت در برابر بدن خودمان لازمه‌ی بقاء ماست. اگر نتوانیم از بدنمان خوب مراقبت کنیم از زندگی سالم محروم می‌مانیم. این وظیفه‌ی ماست که به عنوان والدین عادات غذایی سالم و اهمیت ورزش را به فرزندانمان بیاموزیم. رفتار ما یکی از حیاتی‌ترین روش‌هاییست که بچه‌ها این آموزه‌ها را الگو قرار می‌دهند. روش‌های دیگری که می‌توانید خودمراقبتی را به فرزندانتان بیاموزید عبارتند از:
اطمینان حاصل کنید که مدرسه‌ی فرزند شما به آموزش تربیت بدنی اهمیت می‌دهد
بچه‌ها را برای بازی و فعالیت‌های فیزیکی از خانه بیرون ببرید و با آنها همراهی کنید
بیش از حد به فن‌آوری وابسته نباشید و پشت میز غذا موبایل را کنار بگذارید
هرگز از غذا به عنوان پاداش استفاده نکنید
روی فعالیت‌های فوق‌برنامه تمرکز کنید
مهارت درست لباس پوشیدن
مسئولیت‌پذیری در قبال لباس و ظاهر هم اهمیت خودش را دارد چون ظاهر شما بیلبورد متحرکی از شخصیت شماست. نخستین برداشت افراد از یکدیگر معمولاً بر اساس ظاهر است. پوشیدن لباس‌های چروک نشده متناسب با موقعیت یک مهارت ضروریست. اگر با لباس نامناسب در یک مصاحبه‌ی شغلی برای یک شغل اداری حاضر شوید احتمال قبول شدن شما تحت تاثیر ظاهرتان کم خواهد شد.
از سنین پایین با راهنمایی فرزندتان در انتخاب پوشش مناسب جلوی اشتباهات بزرگسالی او در حیطه‌ی لباس پوشیدن را بگیرید. نکته‌ی مهم اینست که به یاد داشته باشید این راهنمایی‌ها نباید توام با زور و تحکم باشد. وظیفه‌ی شما فقط راهنمایی و توضیح نکات ظریف لباس پوشیدن برای هر مناسبت است.
مهارت استفاده از ابزار و تعمیرات ابتدایی
وقتی فرزند شما به عنوان یک بزرگسال خانه را ترک می‌کند بهتر است کار کردن با چکش و میخ، عوض کردن لامپ‌ها و نحوه‌ی استفاده از انواع مختلف آچارهای پیچ گوشتی را یاد گرفته باشد. بسیاری از پیشامدهای زندگی غیرقابل‌پیش‌بینی هستند و در بسیاری از آنها داشتن مهارتهای تعمیر ضروریست.
مهارتهای پایه مستلزم تکنیک‌های پایه هستند که باید آنها را زمانی که فرزندتان تحت مراقبت شماست به او بیاموزید. مثلاً وقتی پیچ یکی از اسباب‌بازی‌های کودک افتاد از این فرصت برای آموزش استفاده از پیچ گوشتی و قرار دادن پیچ در جای خودش استفاده کنید. آموزش این مهارت‌ها به کودک از او بزرگسالی می‌سازد که توان مراقبت از خانه‌ی خودش و تعمیرات آن را دارد.
مهارت مدیریت زمان
یادگیری مدیریت زمان جزو مهارت‌هایی است که تاثیر زیادی در بزرگسالی او خواهد گذاشت. اگر فرزند شما هر روز صبح با بیدار شدن از خواب مشکل دارد، بد نیست به او یاد بدهید شب‌ها در یک ساعت معین بخوابد و صبح‌ها هم در ساعت معینی از خواب بیدار شود تا برای مدرسه رفتن به مشکل برنخورد. این آموزش‌ها در سحرخیز شدن فرزند شما در بزرگسالی و رسیدن به‌موقع به محل کار یا دانشگاه تاثیر زیادی دارد. بخاطر بسپارید که ثبات رفتاری خود شما در مدیریت زمان بسیار موثرتر از آموزش کلامیست.
مهارت واکنش به موقعیت‌های اضطراری
برای تربیت یک بزرگسال مسئولیت‌پذیر باید از کودکی به او نحوه‌ی واکنش به موقعیت‌های اضطراری را بیاموزید. آیا فرزند شما شماره تلفن مرکز فوریت‌های پزشکی یا فوریت‌های پلیس را می‌شناسد؟ آموزش این شماره تلفن‌ها و شماره‌گیری آنها به فرزندان معمولاً ابتدایی‌ترین مهارتی است که می‌توانید در خصوص واکنش به موقعیت‌های اضطراری به او بدهید. مهارتهای بعدی کمک‌های اولیه و CPR (احیای قلبی ریوی) است.
برای کسب این مهارت‌ها می‌توانید از کلاس‌های آموزشی مخصوص نوجوانان استفاده کنید. ثبت‌نام فرزندتان در یک کلاس کمک‌های اولیه یا CPR گام بزرگ و باارزشی برای آماده‌سازی او در مواجهه با موقعیت‌های اضطراری است.
مهارت تمیز کردن خانه
آموزش تمیز کردن خانه همین‌طور اهمیت منظم نگهداشتن آن جزو مهارتهای مهم تربیتی است. وقتی مهارتهای نظافت را به فرزندتان آموزش می‌دهید ناخودآگاه او متوجه می‌شود گرد و غبار، چرک و کثیفی کجای خانه جمع می‌شود. آموزش را با توضیح یک کار نظافتی که او برای نخستین بار انجام می‌دهد آغاز کنید. برای مثال تمیز کردن کف آشپزخانه. به فرزندتان بیاموزید چگونه از تی استفاده کند، از چه نوع پاک‌کننده‌ای استفاده کند و بداند جای تی، سطل و مواد پاک‌کننده کجای خانه است. بعد از اتمام کار او، در صورت نیاز راهنمایی‌اش کنید (مثلاً در مورد تی کشیدن گوشه‌های آشپزخانه یا زیر کابینت). تشویق را هم فراموش نکنید.
اگر برنامه‌ریزی کنید یک روز در هفته بخشی از نظافت خانه را به فرزندتان محول کنید فرصت بسیار خوبی برای آموزش مسئولیت‌پذیری ایجاد می‌شود. فایده‌ی این کار نه تنها یادگیری نظافت خانه بلکه یادگیری عضوی از تیمِ خانواده بودن است.
مهارت بنزین زدن
اگر نوجوان شما راننده‌ی دارای گواهینامه شود، باید نحوه‌ی سوخت‌رسانی به ماشین را به او آموزش دهید تا وابسته به متصدیان پمپ بنزین نباشد و بتواند به تنهایی از پس این کار برآید. این یک مهارت اساسی است اما معمولاً والدین آموزش آن را فراموش می‌کنند. یک تعریف مسئولیت‌پذیری اینست که فرزند شما یاد بگیرد پس از استفاده از ماشینِ خانواده برای مقاصد شخصی خودش در آخر هفته و تمام کردن سوخت ماشین، باک بنزین را دوباره پر کند. اینکه آیا این کار را با پول شما یا پول خودش انجام می‌دهد، به قوانین خانواده‌ی خودتان بستگی دارد.
بنابراین اگر نمی‌خواهید روزی از وسط بزرگراه با شما تماس بگیرد و از خالی شدن باک بنزین خبر بدهد این آموزش‌ها را به او بدهید تا بداند پیش از شروع حرکت باید نشانگر بنزین را چک کند.
مهارت استفاده از وسایل نقلیه عمومی
استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی شامل تاکسی، اتوبوس یا مترو یک مهارت ضروریست. ضرورت این مهارت در مواقع اضطراری آشکار می‌شود، بنابراین پیش از گیر افتادن فرزندتان در چنین شرایطی، نحوه‌ی استفاده از وسایل نقلیه‌ی عمومی را به او آموزش بدهید. اگر قرار است به یک کلان شهر نقل مکان کنید یا در چنین مکانی زندگی می‌کنید راه و رسم استفاده از مترو یا خوانش نقشه‌های مترو را به او آموزش دهید.
مهارت دفاع از خود
بچه‌ها باید یاد بگیرند از خودشان دفاع کنند و این بخشی از آموزش مسئولیت‌پذیری به آنهاست. دیر یا زود روزی می‌رسد که او خانه را ترک می‌کند و شما به عنوان والدین برای دفاع از او حضور ندارید. فرزند شما باید از کودکی این مهارت را آموخته باشد تا در بزرگسالی هم بتواند از خودش دفاع کند. برای مثال اگر فرزند شما احساس می‌کند یک مربی با او ناعادلانه رفتار کرده، این فرزند شماست که باید یاد بگیرد اول خودش با مربی صحبت کند و ناراحتی‌اش را از این موضوع با مربی مطرح کند نه شما! شما زمانی مداخله می‌کنید که مشکل او حل‌نشده باقی می‌ماند. شما باید به او یاد بدهید در این شرایط باید درباره‌ی چه چیزی صحبت کند و چه نکات مهمی را مطرح کند.
مهارت کار گروهی
عضوِ خوبِ تیم بودن از مهارتهای ضروری زندگیست چون ما به عنوان بزرگسال، برای موفق شدن نیاز داریم به خوبی با دیگران همکاری کنیم و این خصلت را باید از کودکی آموخته باشیم، زمانی که عضوی از تیم خانواده‌ی خودمان هستیم و باید آموخته باشیم در اداره‌ی امور خانه با والدین همکاری کنیم. یکی از راه‌های یادگیری این مهارت اینست که کودکان در ورزش‌های تیمی شرکت کنند.
مهارت رفتار شایسته
کودکی که بدون آموزش نحوه‌ی رفتار در محیط‌های مختلف اجتماعی بزرگ شده باشد در بزرگسالی هم غیرمسئولانه رفتار خواهد کرد. آموزش رفتار شایسته شامل احترام به دیگران و استفاده از واژگان مودبانه مانند «سپاسگزارم» و «لطفاً» می‌شود. احترام به دیگران جزء مهمی از شخصیت یک بزرگسال مسئولیت‌پذیر است.
منبع: سایت میگنا
